In de maand van augustus 2019 zijn vier van de acht kunstenaars
van het kunstcollectief ANNASTATE, waaronder ikzelf, deel geweest
van een kunst residentie in Georgië genaamd Aqtushetii.
We ontmoetten elkaar op het vliegveld in
Tbilisi, de hoofdstad van Georgië, midden in de nacht waar we onze
reis naar het berggebied, Tusheti, vervolgden. Zo’n zeven uur
zaten wij in de auto. Drie uur naar het gebergten en vervolgens
nog vier uur op kleine bergweggetjes naar Omalo, het dorpje waar
de residentie Aqtushetii is gevestigd. De reis naar Omalo was
fenomenaal, de uitzichten, de natuur maar vooral de prachtige
bergen! Alle jeeps die door de bergen heen reden werden bestuurd
door ervaren bestuurders die al jaren deze bergweggetjes bereden.
Omalo ligt 3000 km boven zeespiegel, en dit was te merken: de
eerste paar dagen leed ik aan hevige hoofdpijn en zo nu en dan een
bloedneus door het hoogte verschil. Dit weerhield mij nergens van,
want om iedere ochtend wakker te worden in zo een mooie omgeving,
dan vergat je al je pijntjes. Aqtushetii is namelijk omsingeld
door bergen.
Al snel ontmoetten we alle andere
residenten, zo’n 15 andere muzikanten en kunstenaars. Stuk voor
stuk prachtige mensen met een eigen visie, allen uit andere
landen. Er kwamen bijvoorbeeld kunstenaars uit Oekraïne,
Australië, Denemarken, Amerika en een aantal uit Georgië zelf.
Voor mij was het erg gunstig dat er zoveel
andere mensen aanwezig waren voor het idee wat ik in mijn hoofd
had. We wisten namelijk niet of er andere residenten aanwezig
zouden zijn.
De energie die er in de residentie
heerste was erg inspirerend. Alle kunstenaars kwamen samen bij het
ontbijt, de lunch en het avondeten en in de tijd tussen alle
gerechten werd er gewerkt aan allerlei verschillende projecten. In
de subsidieaanvraag kondigde ik al aan te willen gaan werken met
foto’s en video voor mijn project. Hier heb ik mij dan ook op
gefocust. De eerste week werkte ik voornamelijk in de darkroom,
hier leerde ik hoe je analoge foto’s schiet, ontwikkelt en print.
Ik ben erg enthousiast om met deze nieuwe vaardigheid aan de slag
te gaan bij mijn projecten. Tijdens de residentie heb ik gewerkt
aan een serie analoge zwart wit foto’s.
Titel van mijn werk:
მშენებლობა - Mshenebloba (bouwput)
Tijdens de reis naar de residentie lette ik veel op de momenten
waar de “structuur” van de omgeving werd gebroken. Net zoals ik
mij in Nederland hierop focus keek ik tijdens de reis naar de
verschillende bouwplaatsen. Plekken waar er op straat wordt
gewerkt trekken mij als kunstenaar erg aan.
In
mijn kunstenaarspraktijk is vaak materiaal uit de bouw aanwezig.
De site-specific installaties die ik tot nu toe heb laten bouwen
door ambachtsmannen zijn er altijd maar tijdelijk. In Georgië keek
ik anders naar mijn kunstpraktijk. Van tevoren bedacht ik dat er
waarschijnlijk geen bouwmateriaal aanwezig zou zijn. Ik wilde de
kracht gebruiken van de mensen zelf.
Ik liet
mij inspireren door verschillende composities uit de bouw zoals
bouwhekken, fundamenten, schroefstempels en houten stutten. Mijn
idee was alle kunstenaars en andere aanwezigen posities te laten
innemen gebaseerd op deze constructies. Van deze verschillende
samenstellingen maakte ik analoge foto’s.
Om
dit idee te communiceren aan alle kunstenaars en aanwezigen
fotografeerde ik alvast de plekken die ik voor mij zag. Deze
foto’s ontwikkelde ik in de darkroom om er vervolgens de
composities van de mensen op te tekenen. Dit was een geweldige
communicatietool voor de Georgiërs, veel mensen spraken namelijk
geen engels. De vier uiteindelijke ideeën werden in een paar dagen
uitgevoerd.
De foto’s werden zeer gerespecteerd
door iedereen, vooral door de mensen uit Georgië zelf.
Verschillende dingen werden erover gezegd en veel mensen
interpreteerden de foto’s als de kracht van Georgië en haar
mensen. Het werd bijvoorbeeld gezien als samen sterk staan en met
elkaar de nieuwe toekomst van het land bouwen. Zo verdiepte ik mij
tijdens de residentie in de geschiedenis van Georgië en werd het
steeds duidelijker voor mij waarom de foto’s werden gezien als
representatie van de kracht van het volk. Het is een trots volk
dat veel heeft moeten strijden om het land Georgië te behouden.
Nog steeds worden delen van Georgië onderdrukt door Rusland.
Na zo’n anderhalve week kwamen ik en Alexander, een jongeman uit
Bosnië, op het idee om een expositie te organiseren waar de werken
van alle kunstenaars konden worden ‘tentoongesteld’. Al snel
liepen we tegen een prachtig betonnen pand aan dat al een heel
lange tijd leeg stond. Nadat wij ons idee hadden uitgelegd aan de
mensen van het dorp kregen wij toestemming om dit pand te
gebruiken voor de expositie. Het pand werd door ons omgedoopt tot
een galerie genaamd CICA “Center for International and
Contemporary Art Tushetii”. Met enorm veel energie begonnen
Alexander en ik onze samenwerking als directeur en curator. Wij
bezochten alle kunstenaars en bespraken alle mogelijkheden voor de
expositie die wij de naam ‘Now is the right moment to say wow’
gaven. Alle kunstenaars deden uiteindelijk mee met hun werk! Het
pand werd door ons allen schoongemaakt en er ontstond een leuke
samenwerking tussen alle kunstenaars. Na alle ‘studio visits’ van
mij en Alexander werd het geheel steeds duidelijker. Alexander
ontwierp als grafisch ontwerper alle posters die wij vervolgens
door het hele dorp verspreidden. We maakten naambordjes en
plaatsten vervolgens alle werken met de kunstenaars op de plekken
die wij voor ogen hadden. De Georgische twist, die op zijn tijd
lekker rustig aan is, zat er lekker in toen de bezoekers al kwamen
en wij nog de laatste werken aan het ophangen waren. Dit alles
verliep uiteindelijk soepeltjes, de ruimtes stonden vol met
mensen! De bezoekers waren zowel toeristen als de bewoners van het
dorp Omalo. Een enorme sterke en enthousiaste sfeer hing er en
iedereen was tevreden maar vooral verrast: een galerie 3000 meter
boven de zeespiegel, en waarschijnlijk ook de enige in de bergen!
Het was een enorm leuke en leerzame ervaring en Aqtushetii, de
residentie, wil de ruimte in de toekomst blijven gebruiken.
Aqtushetii was een geweldige ervaring. De
gesprekken en ontmoetingen hebben mij een stuk wijzer gemaakt als
mens en als kunstenaar. Mijn doel is om zeker een paar keer per
jaar een tripje te maken naar een andere stad/land. Als kunstenaar
verbreed het je horizon en ik kan het iedereen aanraden!
